ارزیابی اثرات زیست محیطی کارخانجات فولاد با استفاده از روش RIAM اصلاح شده، مطالعه موردی: فولاد تیام در استان گیلان

زمینه و هدف: امروزه، جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار، رعایت ملاحظات زیست محیطی به‌عنوان یک الزام در کشور مطرح می‌باشد. در این راستا ارزیابی اثرات زیست محیطی، ابزاری مناسب جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار می‌باشد از این‌رو، ارزیابی اثرات زیست محیطی احداث کارخانجات فولادسازی تیام می‌تواند به عنوان سازوکاری، با ارایه راه‌های استفاده صحیح و منطقی از منابع انسانی و طبیعی سبب کاهش هزینه‌ها شود. هدف از انجام این تحقیق، شناسایی و پیش‌بینی اثرات زیست محیطی ناشی از احداث کارخانجات فولادسازی و نورد تیام بیستون با استفاده از ماتریس RIAM اصلاح شده و ارایه روش‌های کاهش اثرات زیانبار زیست محیطی و اقدامات اصلاحی می‌باشد. روش بررسی: محل اجرای این پروژه، در شهرک صنعتی تیام بیستون در شرق شهرستان فومن واقع شده است. در این مطالعه، اثرات مهم و برجسته مربوط به احداث کارخانجات فولادسازی و نورد تیام با استفاده از روش RIAM اصلاح شده به منظور تجزیه و تحلیل اثرات ناشی از احداث در دو فاز ساختمانی و بهره‌برداری مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج به‌دست آمده از تجزیه و تحلیل صورت گرفته نشان داد در دوران ساخت و ساز بیش‌ترین اثرات منفی در محیط‌ فیزیکی- شیمیایی، ناشی از فعالیت‌های احداث و برچیدن کارگاه، عملیات خاکی و احداث کمپ‌ها، بر پارامترهای کیفیت هوا، تراز صوتی، فرسایش خاک و منابع آب سطحی می باشد، در محیط بیولوژیکی نیز تراکم پوشش گیاهی در اثر فعالیت تسطیح و پاکتراشی بیش‌ترین اثر را دریافت می‌نماید. همچنین تغییر کاربری اراضی و کاهش شاخص‌های بهداشتی از بارزترین اثرات منفی طرح در محیط اقتصادی- اجتماعی شناخته شده است. در دوران بهره‌برداری از کارخانه، موثرترین فعالیت‌های شناسایی شده شامل فرایند احتراق، برداشت از منابع آب زیر زمینی، دفع پسماندها، حمل و نقل مواد اولیه و... بوده که بر کیفیت هوای منطقه، تراز صوتی، کمیت منابع آب زیرزمینی و خصوصیات خاک منطقه اثر گذار بوده، در محیط اکولوژیکی و بیولوژیکی نیز بارزترین اثر منفی طرح در اثر خروج گازهای ناشی از احتراق، بر پوشش گیاهی و کیفیت زیستگاه‌های منطقه وارد خواهد شد. همچنین ایجاد فرصت های شغلی، رونق کسب و کار و رونق توسعه ملی از بارزترین اثرات مثبت طرح بر محیط اقتصادی و اجتماعی در دوران ساخت و بهره برداری معرفی شده است.   بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به این‌که اغلب اثرات منفی ناشی از اجرای پروژه، در دامنه تغییرات بسیار اندک قرار دارند، پروژه با اعمال روش‌های مدیریت محیط زیست و اقدامات اصلاحی قابل اجرا می باشد.